Laat het congres toch leren van mislukkingen

Zelden heb ik zo uitgekeken naar een interview als op 18 maart. In het programma van het Congres Beheer & Onderhoud Infrastructuur stond een dramatisch mislukte samenwerking geprogrammeerd. De twee hoofdrolspelers van de mislukking lieten zich interviewen zodat de sector ervan kon leren. Dit lijkt logisch, maar het gebeurt eigenlijk nooit tijdens openbare congressen.

Wat is er dan mislukt? De provincie Zuid-Holland heeft ongeveer 75 bruggen die onderhouden moeten worden. Zonder onderhoud gaan ze niet open of dicht. Denk bijvoorbeeld aan de Harmsenbrug (N57) die Rotterdam met de Zuid-Hollandse eilanden verbindt. Het onderhoud aan de bruggen wordt uitbesteed aan de markt. In 2012 won bouwbedrijf Vialis de tender van het prestatiecontract.

Twee weken na ondertekening van het contract gaat Vialis aan het werk. En al snel volgen de eerste problemen in de samenwerking. De provincie-ambtenaren hebben voor het eerst het onderhoud aan ‘hun’ bruggen moeten uitbesteden. Zij zien met lede ogen aan hoe de medewerkers van Vialis het werk nu doen. Er is geen duidelijkheid over de prestatie-indicatoren uit het contract en dus praten de aannemer en de ambtenaren langs elkaar heen.

Begin 2013 stelt de provincie Vialis officieel in gebreke. Dit is een juridisch zwaar middel in contractmanagement. Het onderhoud aan de bruggen verbetert niet en er volgen een aantal storingen aan de bruggen met grote politieke consequenties. De leidinggevende ambtenaar van de provincie, Thomas Arts, escaleert de samenwerking en stuurt aan op ontbinding van het contract. Bart Fleer, directeur bij Vialis begrijpt het. Zonder juridisch getouwtrek gaan de partijen uit elkaar.

De partijen willen leren van hun fouten. Wat is er toch misgegaan? De officiële interne evaluatie benoemt veel fouten. Het blijkt dat de samenwerking al vanaf de start slecht loopt. De provincie wilde na ondertekening snel aan de slag want anders was er geen onderhoud aan de bruggen. Zonder intensieve kennismaking, werkafspraken of duidelijkheid over de prestatie-indicatoren gaat Vialis aan de slag. Al snel praten de partijen langs elkaar en dat komt niet meer goed. Zowel de provincie als Vialis zullen nooit meer op deze manier een samenwerking starten.

Er zijn heel veel samenwerkingsproblemen tussen de markt en de overheid. Hier is veel belastinggeld mee gemoeid, en dus moeten de partijen leren van hun fouten. Hoogst zelden komen de lessen uit een mislukte samenwerking op een publiek podium. Thomas Arts en Bart Fleer zijn te prijzen voor het feit dat ze samen hun verhaal kwamen doen op een publiek congres. Zeker omdat de collega’s van Thomas en de concurrenten van Bart in de zaal zaten. Congresorganisatoren, volg dit voorbeeld!

Thomas Arts (l) en Bart Fleer (r) in gesprek (foto: studio Van der Valk, website)